Wetsvoorstel ‘Van school naar duurzaam werk’: JINC’s adviezen voor verbeteringen

Nederland staat voor grote uitdagingen: groene en digitale transities, arbeidsmarktkrapte en een groeiend aantal schoolverlaters. Tegelijkertijd staan 1 miljoen mensen aan de zijlijn van de arbeidsmarkt, terwijl sectoren als zorg, onderwijs, IT en techniek schreeuwen om personeel. Het wetsvoorstel ‘Van school naar duurzaam werk’, biedt een stap in de goede richting om deze jongeren te begeleiden naar een succesvolle toekomst. Maar er is meer nodig.

14 februari 2025

De wet ‘Van school naar duurzaam werk’ gaat jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt beter helpen. Om zoveel mogelijk arbeidspotentieel te benutten wordt de overstap van onderwijs naar de arbeidsmarkt verbeterd. Jongeren die dat nodig hebben krijgen ondersteuning van scholen, doorstroompunten en gemeenten, die daarbij verplicht samenwerken. Deze ondersteuning is er voor jongeren tot 27 jaar van het mbo, vso, pro en vroegtijdig schoolverlaters.

Verborgen talenten ontwikkelen tegen arbeidsmarktkrapte

We hebben een grote groep potentiële werknemers in eigen land: jongeren met een praktische achtergrond. Een deel van deze groep zijn jongeren uit een omgeving met sociaaleconomische uitdagingen. Deze groep heeft potentie, maar mist vaak de juiste begeleiding en kansen om duurzaam aan het werk te gaan.

Het wetsvoorstel ‘Van school naar duurzaam werk’, biedt een stap in de goede richting om deze jongeren te begeleiden naar een succesvolle toekomst. Maar er is meer nodig.

Met meer dan twintig jaar ervaring in het verbinden van bedrijfsprofessionals met jaarlijks bijna 90.000 jongeren in Nederland, zien we bij JINC wat er nodig is om de wet optimaal te laten aansluiten op haar doelen.

We hebben drie concrete adviezen aangeboden in een uitgebreide position paper naar de Tweede Kamer. Hieronder vind je een samenvatting.

Drie adviezen om de wet echt te laten slagen

  1. Voorkom uitval op het mbo: begin bij vmbo
    Een van de pijlers van de wet is het bieden van aanvullende loopbaanbegeleiding op scholen voor praktijkonderwijs, voortgezet speciaal onderwijs en mbo. Dit is positief, maar om uitval op het mbo echt te voorkomen, is het cruciaal om al eerder te beginnen : op het vmbo. Veel vmbo-leerlingen kiezen hun vervolgopleiding zonder een goed beeld van hun carrièremogelijkheden. Door hen vroeg te begeleiden kunnen we verkeerde studiekeuzes en uitval op het mbo voorkomen.
  2. Maak de regels helder en praktisch
    De wet spreekt over ‘een specifieke groep jongeren’ die begeleiding krijgt, maar het is onduidelijk wie daar precies onder valt en om hoeveel jongeren het gaat. Ook ontbreken er duidelijke richtlijnen, waardoor scholen en gemeenten moeite hebben om de wet goed uit te voeren.
    Om de wet te laten slagen is het volgende nodig:

    • Een heldere definitie van de doelgroep
    • Duidelijke landelijke richtlijnen
    • Eenduidige ondersteuning aan mbo-instellingen
  3. Zorg voor voldoende middelen
    Scholen, doorstroompunten en gemeenten moeten verplicht samenwerken. Deze samenwerking komt niet vanzelf tot stand. Hiervoor zijn nodig:

    • Structurele financiering
    • Duidelijke afspraken over verantwoordelijkheden
    • Genoeg professionals in scholen en gemeenten om de begeleiding goed te regelen.

Onze boodschap: Investeren in verborgen talent is investeren in Nederland

De krapte op de arbeidsmarkt is een uitdaging vooral in sectoren als energie, bouw en zorg. Dit vraagt om samenwerking tussen overheid, onderwijs en maatschappelijke organisaties. Alleen door vroeg te investeren in loopbaanoriëntatie, goed samen te werken en heldere richtlijnen te bieden,geven we iedere jongere, ongeacht achtergrond, de kans op een succesvolle toekomst. Zo bouwen we niet alleen aan de toekomst van onze kinderen, maar ook aan de toekomst van Nederland.

 

Ben je een beleidsmaker of een andere belanghebbende en heb je vragen over onze adviezen of wil je sparren over onze oplossingen? Neem dan contact op met Arnout van der Zwaal via avanderzwaal@jinc.nl